Kira geliri elde eden ev sahipleri için beyanname verme sürecinde son günler yaklaşırken, Gelir İdaresi Başkanlığı uyarıda bulundu. Beyan süresini kaçıranlar hem gecikme faizi hem de ceza riskiyle karşı karşıya kalabilir. İşte detaylar, yükümlülükler ve dikkat edilmesi gerekenler…
Kira Geliri Beyanında Son Üç Gün: Gözler 31 Mart’ta
Ev sahiplerinin kira geliri üzerinden ödemesi gereken gelir vergisi için her yıl mart ayı içinde beyanname verilmesi gerekiyor. 2024 yılında elde edilen kira gelirlerinin beyan süresi 1 Mart itibarıyla başlamıştı ve 31 Mart 2025 tarihi itibarıyla sona erecek.
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), son günlerin yaklaşmasıyla birlikte mükellefleri uyararak işlemlerin e-Devlet ya da İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden kolayca yapılabileceğini hatırlattı.
Beyanname Vermeyenleri Ne Bekliyor?
Beyan süresinin kaçırılması, vergi kanunlarına göre cezai yaptırımları beraberinde getiriyor. Süresi içinde beyanname vermeyen ev sahipleri:
- Vergi ziyaı cezası (eksik ya da hiç beyan edilmemiş gelir nedeniyle)
- Gecikme faizi (geciken her ay için oran bazında artan tutar)
- İdari para cezaları ile karşı karşıya kalabilir.
Bu cezaların önüne geçebilmek için sürenin son gününe kalmadan işlem yapılması öneriliyor.
Kimler Beyanname Vermek Zorunda?
Tüm ev sahipleri bu sürecin kapsamına girmiyor. Beyan yükümlülüğü, elde edilen kira gelirinin yıllık belirli bir sınırı geçmesi durumunda devreye giriyor. 2024 yılı için istisna tutarı 33.000 TL olarak belirlenmişti.
Şu kişiler beyanname vermek zorundadır:
- Yıllık brüt kira geliri 33.000 TL’yi geçen konut sahipleri
- İş yeri kiraya veren mülk sahipleri (istisna uygulanmaz)
- Birden fazla gayrimenkulü olan ve toplam geliri sınırı aşanlar
- İstisna hakkı düşen veya geçmiş yıllardan eksik beyanı bulunanlar
Eğer yıllık kira geliri bu sınırın altında kalıyorsa, beyanname verme zorunluluğu bulunmuyor. Ancak sınırın sadece birkaç lira aşılması bile yükümlülüğü doğurur.
Nasıl ve Nereden Beyanname Verilir?
Gelir beyanı yapmak artık oldukça kolay. Vergi dairelerine gitmeden, ev sahipleri işlemlerini dijital ortamda tamamlayabiliyor.
Beyan işlemi için kullanılabilecek yöntemler:
- GİB İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden “Hazır Beyan Sistemi” ile
- e-Devlet üzerinden “Hazır Beyan” entegrasyonuyla
- Vergi dairesine doğrudan giderek (ancak yoğunluk nedeniyle önerilmez)
GİB’in Hazır Beyan Sistemi, kişinin tapu ve banka bilgilerinden kira gelirini otomatik olarak çekerek işlem kolaylığı sağlıyor. Ancak bu bilgiler kontrol edilmeli ve varsa düzeltmeler mutlaka yapılmalı.
Vergi Hesaplamasında Dikkat Edilecek Noktalar
Kira gelirinden vergi hesaplanırken iki farklı yöntem uygulanabiliyor:
- Götürü Gider Yöntemi:
- Gelirin %15’i gider olarak düşülür, kalan tutar vergilendirilir.
- Belgeli gider beyan etmeye gerek yoktur.
- 5 yıl üst üste bu yöntem seçildiyse, 6. yılda gerçek gider yöntemi kullanılmalı.
- Gerçek Gider Yöntemi:
- Elde edilen kira gelirinden gerçek masraflar düşülür (bakım, tadilat, aidat, sigorta vs.).
- Faturalar ve belgeler saklanmalı.
- Özellikle yüksek masraf yapanlar için avantajlı olabilir.
Ev sahipleri bu iki yöntemden kendileri için en avantajlı olanı seçerek beyanlarını gerçekleştirebilir.
Ödeme Süreci ve Taksitlendirme
Gelir vergisi beyannamesi verildikten sonra tahakkuk eden vergi iki taksit halinde ödenebiliyor:
- 1. taksit: Mart sonuna kadar
- 2. taksit: Temmuz ayı sonuna kadar
Ödeme yöntemleri:
- GİB mobil uygulaması
- İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden kredi kartı
- Banka şubeleri ve ATM’ler
- Vergi daireleri
Zamanında ödeme yapılmayan vergi borçlarına gecikme faizi uygulanıyor. Bu nedenle ilk taksitin son 3 günü içinde mutlaka ödenmesi gerekiyor.
Kiracı Bilgisi ve Tespiti Dijital Takipte
Gelir İdaresi Başkanlığı, kira gelirlerinin eksiksiz beyan edilmesini sağlamak amacıyla tapu, banka ve elektrik/su abonelikleri gibi farklı verileri çapraz şekilde denetliyor. Kiracının IBAN üzerinden yaptığı kira ödemeleri, sistem üzerinden kolayca tespit edilebiliyor.
Bu kapsamda:
- Banka hesaplarına yatırılan düzenli kira ödemeleri
- Elektrik ve su aboneliklerinin kim üzerine olduğu
- Tapu kayıtları ile kiralama süresi karşılaştırması
gibi veriler, sistemsel olarak analiz ediliyor. Eksik beyan durumunda otomatik inceleme başlatılabiliyor.
