Prim gün sayısı ve yaş şartı nedeniyle emeklilikte takılan milyonlarca vatandaş için umut verici bir gelişme yaşandı. 1999 ile 2008 yılları arasında sigorta girişi olan çalışanlara yönelik erken emeklilik düzenlemesi gündeme geldi. Hükûmet kaynaklarına göre, bu kapsamdaki kişiler için emeklilik yaşı 5 yıl erkene çekilebilir.
EYT Düzenlemesinin Ardından Yeni Adım Hazırlığı
2023 yılında yürürlüğe giren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesi, 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi olanları kapsıyordu. Ancak 1999 sonrası sigortalı olan milyonlarca kişi, bu kapsamın dışında kalmıştı.
Şimdi ise 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigorta başlangıcı olanlar için erken emeklilik düzenlemesi masada. Sosyal güvenlik uzmanlarına göre, bu düzenlemenin hayata geçirilmesi durumunda yaklaşık 4 milyon kişi erken emeklilik hakkı kazanabilecek.
Kademeli Emeklilik Sistemi Üzerinde Çalışılıyor
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından gündeme getirilen bu yeni modelin, “kademeli geçiş sistemi” temelinde şekillendirilmesi bekleniyor.
Bu modele göre:
- Sigorta başlangıç tarihi 1999-2000 olanlar için emeklilik yaşı 5 yıl geriye çekilebilecek
- 2001-2003 arasında sigortalı olanlar için 3-4 yıl arası bir indirim uygulanabilecek
- 2004-2008 arasındaki girişlilere ise 1-2 yıl erken emeklilik imkânı tanınabilecek
Bu sayede EYT sonrası oluşan adaletsizlik algısı giderilerek, yeni bir denge sağlanması hedefleniyor.
Prim Gün Sayısı ve Sigortalılık Süresi Kriteri Devam Edecek
Yapılması planlanan düzenlemede yaş şartında esneme gündeme gelirken, prim gün sayısı ve toplam sigortalılık süresi koşulları aynen korunacak.
Buna göre:
- SSK kapsamında olanların 7000 prim günü ya da 25 yıl hizmet süresi
- Bağ-Kur’lular için 9000 prim günü
- Memur statüsünde olanların ise 25 hizmet yılını doldurması gerekecek
Ancak bu düzenleme ile birlikte prim gününü tamamlamış ama yaşını bekleyen kişilere büyük bir avantaj doğacak.
Kadın ve Erkek İçin Ayrı Yaş Kriterleri Uygulanabilir
Sızan taslak çalışmalara göre kadınlar için 50-52, erkekler için ise 52-55 yaş aralığında yeni kademeli yaş sınırları gündeme gelebilir. Bu yaş sınırları, sigorta başlangıç yılına göre değişkenlik gösterecek şekilde hesaplanacak.
Özellikle 2000-2002 yılları arasında çalışmaya başlayan kadınlar, çocuk borçlanması ve doğum sonrası sigorta avantajları ile birlikte daha erken emekli olabilecek.
Ekonomik Dengeler Gözetilecek
Yeni emeklilik düzenlemesinin sosyal güvenlik sistemi üzerindeki yükü de dikkatle hesaplanıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu düzenlemenin bütçeye etkisi konusunda detaylı bir maliyet çalışması yürütüyor.
SGK kaynaklarına göre, emeklilik sistemine dahil olacak yeni birey sayısının kontrollü artışı, uzun vadeli sürdürülebilirlik açısından dikkate alınıyor. Bu nedenle düzenleme birden değil, birkaç yıl içinde kademeli olarak yürürlüğe sokulabilir.
Meclise Ne Zaman Gelecek?
Çalışmanın teknik ayrıntılarının tamamlanmasının ardından, düzenlemenin TBMM’ye sunulması bekleniyor. Gözler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın mayıs ayı içerisinde yapacağı açıklamada olacak.
Eğer süreç planlandığı gibi işlerse, 1999-2008 arası sigorta girişi olanlar için erken emeklilik müjdesi 2025 yılı içinde hayata geçirilebilir.
Kimler Yararlanacak?
Erken emeklilik düzenlemesi hayata geçerse, şu gruplar doğrudan etkilenecek:
- 8 Eylül 1999 sonrası sigorta girişi yapılanlar
- Prim gününü tamamlayıp yaş şartını bekleyenler
- Kısmi emeklilik için başvuru yapmış ancak yaştan dolayı reddedilenler
- Bağ-Kur ve 4/B kapsamında olan küçük esnaflar
